Koç ve Koçluk Kelimelerinin Kökeni
Kelimelerin, çeşitli kavramların kökeni neden önemlidir? Kelimelerinin kökenini inceleyen bir bilim dalı olan “Etimoloji”’ye ne gerek vardı?
Çünkü kullandığımız kelimeler taşıdıkları anlamlarla beraber dilin ve kültürün önemli bir parçasıdır. Dolayısıyla kelimeler de tıpkı dil gibi, kültür gibi canlıdır; sürekli gelişimin ve etkileşimin bir sonucu olarak zamanla farklılaşırlar. Değişip dönüşürler, farklı anlamlar kazanırlar. Bu sebeple kelimeler; kültürlerin gelişiminde, aynı toplulukta yaşamakta olan bireylerin etkin bir şekilde iletişim kurabilmesinde çok büyük önem taşırlar. Özetle; anlaşabilmek istiyorsak kelimeleri ve taşıdıkları anlamları iyi anlamış olmamız gerekir.
Her ne kadar günlük yaşamımızda karşılaştığımız her kelimenin her kavramın kökenine inemesek de koçluğun kökenine inmek kısmen mümkün.
Koç kavramı, tarihte çok eski zamanlardan beri kullanılan bir kavramdır. Tabi akademik literatürde koç kelimesinin tarihsel varlığı incelendiği için birçok kaynak koçluğu 16. Yüzyıla kadar götürmektedir. Bu incelemelerden birinde koçluk 1800’lü yıllarda İngiltere’de değerli eşyaların bir at arabası ile taşınmasına verilen kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bir başka araştırmaya göre koçluk, kökenini Macaristan’daki Kocs adındaki köyden almaktadır. Bu dönemlerde Kocs köyünde “kocsi” olarak anılan atlı posta arabaları üretilmiştir ve kocsiler kraliyet ailesine kadar ulaşmıştır. Kraliyet posta araçlarına da ismini veren Kocs daha fazla tanınarak sonrasında İngilizce’deki “coach” kelimesinin kökenini oluşturmuştur.
19. yüzyılda da “coach” (koç) kelimesi, Oxford Üniversitesi’ndeki öğrenciler tarafından eğitmenler için kullanılmaya başlanmıştır, “Öğrenciyi bir yerden bir yere taşıyan” anlamında kullanılmıştır. Eğitmenlere kendi aralarında “instructor” (eğitmen) demek yerine “coach” (koç) demişlerdir. Sonrasında özellikle spor alanında takımları çalıştıran teknik direktörler için de kullanılmıştır.